Sağlık Hukuku – Avukat Mehmet Kürşat KILIÇ
Hukuk birimlerinin her biri farklı alanlara yöneliktir ve farklı ilişkiler bağlamında hakları kapsar. Bunlardan biri olan sağlık hukuku da sağlık kurumları içerisinde hizmeti alan ve verenin, yani doktor ve hastanın haklarını korumaya yönelik bir hukuk birimidir. Doktorların da hastaların da sağlık alanı çerçevesinde hem hakları hem de sorumlulukları vardır.
Sağlık hukuku, gelişen sağlık ve tıbbi sektör ile beraber evrimleşmiştir diyebiliriz. Artık hem sağlık personelinin hem de hastaların hakları oldukçe net çizilmiştir.
Sağlık Hakları Nedir?
Hekim Hakları
Sağlık hukukuna dayalı hekim hakları şu şekildedir;
- Yeterli Eğitim Alma ve Sürekli Mesleki Gelişim Hakkı
Hekimlerin mesleki olarak teorik ve uygulamalı eğitimleri alma hakkı vardır. Aynı zamanda bu eğitim hakkı fırsat eşitliği bağlamında hangi tıp alanında olursa olsun tüm hekimleri kapsar.
- Yeterli Ücret Alma Hakkı
Hekimler aldıkları eğitimler ve üstlendikleri sorumluluklar da göz önünde bulundurularak verdikleri emeğin karşılığını alma hakkına sahiptir.
- Mesleğini Serbestçe İcra Etme Hakkı
Hekimlere verilen bu hak onların mesleklerini yerine getirirken onları baskı altında kalmaktan korur. Çünkü bir hekim yalnızca bilime, bilimsel etiğe, vicdanına ve hukuka karşı sorumludur.
- Modern Teknoloji ve Bilimi Kullanma Hakkı
Bir hekimin mesleğini icra ederken modern teknolojiyi kullanma hakkı vardır.
- Yönetimsel Kararlara Katılma Hakkı
Hekimlerin çalıştıkları sağlık kurumunda alınacak yönetimsel kararlar üzerinde görüş bildirme ve öneride bulunma gibi hakları vardır.
- Hastayı Reddetme Hakkı
Haklı ve makul bir sebebi varsa bir hekim hastayı reddedebilir. Fakat bu asla ırk, dil, din ve cinsiyet üzerinde ayrımcılıkları kapsamaz. Örneğin hasta hekime tehdit içerikli söylemlerde bulunduysa hekim hastayı reddedebilir.
- Konsültasyon İsteme Hakkı
Bir hekim gerekli durumlarda diğer hekimlerle birlikte tedavi ve tanı koyma hakkına sahiptir.
- Sağlığını Koruma ve Mesleki Risklerden Korunma Hakkı
Hekimler, kendi sağlıklarını koruma nedeniyle gerekli hijyenik çalışma ortamı ve dinlenme alanına sahip olmalıdır.
- İyileşme Garantisi Vermeme Hakkı
Hekim bazı durumlar haricinde hastaya iyileşme kesinliği vermeme hakkına sahiptir.
- Hastasına Yeterli Zaman Ayırma Hakkı
Hekimler, hastasının sağlığını tehlikeye atacak durumdaki bir iş yükü altında olmamalıdır. Bu sebeple hastasına gereken vakti ayırma hakkı vardır.
- Tanıklıktan Kaçınma Hakkı
Hekim-hasta ilişkisi bağlamında hekimler hasta bilgilerini paylaşmama hakkına sahiptir. Fakat hastanın rızası dahilinde hekimler tanıklık etmek durumdadır.
- Tedaviyi Belirleme Hakkı
Hekim hastası için uygun bulduğu bir tedavi yöntemini kanıtlar dahilinde kullanabilme hakkına sahiptir.
- Bilgi Alma ve Tavsiye ve Tedavisine Uyumu İsteme Hakkı
Hastalardan doğru bilgi almak, ve hastaların ilaç ve tedavi yollarını uygulamasını istemek bir hekimin hakkıdır.
- Cezalandırma Eylemlerinde Bulunmama Hakkı.
Hiçbir hekim herhangi bir insanın ölüm, işkence vb. yöntemde cezalandırılmasında rol almaya zorlanamaz.
Görüldüğü üzere hekim haklarının bazıları çalışılan sağlık kurumu ile ilgiliyken bazıları hasta ilişkileri üzerinde söz sahibidir. Fakat genel olarak hepsi hekimlerin mesleği üzerine haklarını korumalarını kapsar. Bu bağlamda sağlık hukuku özelinde bir hekimin haklarını biliyor olması ona daima avantaj sağlayacaktır.
Hasta Hakları
Sağlık hukukuna dayalı hasta hakları şu şekildedir;
- Hizmetlerden Yararlanma Hakkı
Her hasta fiziksel, düşünsel ya da sosyal özellikleri fark etmeksizin tedavi olma hakkına sahiptir. Bu bağlamda kurum içinde doktor değişimi ya da sağlık kurumu değişimi gibi hakları da bulunmaktadır.
- Saygı ve İtibar Görme Hakkı
Hasta, itibar ve saygı göreceği, güler yüzle karşılanacağı bir hizmetin yanı sıra gürültü ve rahatsız edici etkenler olmayan, hijyenik bir yerde tedavi görme hakkına da sahiptir.
- Mahremiyet Hakkı
Hasta gizlilik hakkına sahiptir. Bunun yanında açıkça mahremiyet de talep edebilir.
- Bilgi İsteme Hakkı
Hasta kendi sağlık durumu ile ilgili bilgi alma hakkına daima sahiptir. Bunun yanında alacağı sağlık hizmeti ve elinde bulunan imkânlar özelinde de bilgi talep edebilir.
- Sağlık kuruluşunu ve personelini, seçme ve değiştirme
Hastalar hizmet almak istediği sağlık kuruluşu, hekim ve sağlık personelleri hakkında bilgi alma, seçme ve değiştirme hakkına sahiptir.
- Kayıtları İnceleme Ve Bilgilerin Gizli Tutulma Hakkı
Hasta kendi sağlık durumuyla ilgili bilgiyi öğrenebilir, bu bilgilerin bulunduğu dosyanın bir kopyasını alabilir ve inceleyebilir.
- Reddetme, durdurma ve rıza
Hastanın herhangi bir tedavi durumunda rızası alınmalıdır. Hasta tedaviyi reddetme ve herhangi bir aşamasında durdurma hakkına da sahiptir.
- Dini Hizmetlerden Faydalanma Hakkı
Hastalar kurum içinde dini vecibelerini özgürce gerçekleştirme hakkına sahiptir. Kurum tarafından hastalara bu imkân sağlanmalıdır.
- Ziyaret Ve Refakatçi Bulundurma Hakkı
Sağlık kurumunun belirlediği zamanlar çerçevesinde hasta ziyaretçi kabul etme hakkına sahiptir. Aynı zamanda tedaviye, hastanın durumuna ve hekimin onayına göre refakatçi talebinde de bulunabilmektedir.
Hasta haklarının temel amacının hastayı korumak olmasının yanı sıra bu haklar hekimler ve sağlık kuruluşlarıyla ilişkilidir. Tıpkı hekimler gibi hastaların da sağlık hukuku çerçevesinde haklarını bilmesi oldukça önemlidir.
Sağlık Hukukuna Ne Zaman Başvurulur?
Hastalar kendilerine tanınan haklar doğrultusunda, bu haklarının ellerinden alındığı durumlarda hekime ya da sağlık kurumuna dava açabilmektedir. Aynı şekilde hekimler de haklarını kullanamama durumunda çalıştıkları kurum ya da hastalarını şikayet edebilmektedir. Bunun yanı sıra doktorlar da hekimler de sınırlarını bilme ve sorumluluklarını gerçekleştirme durumundadır.
Hasta ya da hekimler bu gibi durumlar dava açtıklarında sağlık hukuku alanında uzmanlaşmış avukatlardan yardım almalıdır. Hak, sorumluluk ve sınırlar konusunda detaylı bilgi sahibi olan avukatlarla çalışma davada savunmanın tam anlamıyla yapılması ve hakkın savunulması açısından çok önemlidir.
Hizmetlerimiz Hakkında Sorunuz Mu Var?
Hemen Av. M. Kürşat Kılıç’ı Ara!
Haftaiçi
- 09:00 – 18:00